Afgelopen dinsdag heeft het college van B&W van gemeente Ede besloten om het vijzelgemaal met verdeeltoren op het terrein van de rioolwaterzuivering (RWZI) van waterschap Vallei en Veluwe aan te wijzen al gemeentelijk monument. Heemschut Gelderland deed hiervoor in februari een aanvraag.
In februari werd Heemschut via X gewezen op het Brutalistische bouwwerk en de plannen voor herontwikkeling die het waterschap hier zou hebben. Het vijzelgemaal leek het in deze plannen niet te halen. Het bouwwerk was wel opgenomen in de Post ’65-inventarisatie van de gemeente, maar was nog niet beschermd.
Heemschut Gelderland en de Werkgroep Post ’65 brachten het gemaal snel onder de aandacht bij de gemeente die het onder voorbescherming plaatste. Op onze aanvraag om het vijzelgemaal aan te wijzen als gemeentelijk monument was echter tot dusver geen reactie gekomen.
Nu laat de gemeente dus weten het gemaal te gaan aanwijzen als gemeentelijk monument:
"Het vijzelgemaal is bijzonder door de combinatie van vijzelgemaal en verdeeltoren in één ontwerp. Het ontwerp toont invloeden van het Brutalisme, een architectuurstijl uit de periode na 1965 waarin weinig werd gebouwd. Het vijzelgemaal laat goed zien hoe snel de techniek in waterzuivering toen vooruitging. Het toont ook het belangrijke werk van het waterschap. Uit eerder onderzoek blijkt dat het vijzelgemaal een unieke plek inneemt in het erfgoed van de gemeente. Door het een monument te maken, wil Ede het beschermen voor de toekomst. Het past binnen de plannen om minstens 30 bijzondere objecten uit het Post-’65 erfgoed van de gemeente veilig te stellen voor de toekomst."
Heemschut Gelderland is benieuwd welke bestemming het kersverse monument gaat krijgen en denkt graag mee.