Omgevingswet

 

De Omgevingswet, die op 1 januari 2024 is ingegaan, verandert drastisch de manier waarop we in Nederland omgaan met alles wat met de omgeving te maken heeft. Dat heeft ook gevolgen voor erfgoed. Ruimte is schaars in Nederland. Het gebruik van de omgeving is daarom een afweging van belangen. Erfgoed wordt wel genoemd in de nieuwe wet, maar van belang is hoeveel gewicht het in de schaal legt.  Gemeenten krijgen hierin een belangrijke rol.

De Omgevingswet stelt historische verenigingen voor nieuwe uitdagingen om het erfgoed in de gemeente van de nodige bescherming te voorzien. Het begint met de gemeentelijke omgevingsvisie, waarin wordt vastgelegd hoe in grote lijnen het beleid over de omgeving er in de komende tien tot vijftien jaar uit zal zien. Welke rol speelt erfgoed daarin? Daarna stelt de gemeente het omgevingsplan op waarin alle regels staan die te maken hebben met de omgeving. Denk aan bouwen en slopen. Welke regels over erfgoed moeten in het omgevingsplan staan?

Heemschut biedt historische verenigingen op verschillende manieren ondersteuning aan.

1.      Handreiking Omgaan met de Omgevingswet

Speciaal voor  iedereen die te maken heeft met erfgoed heeft Heemschut de handreiking Omgaan met de Omgevingswet opgesteld, die ondersteuning biedt in het wegwijs worden in de nieuwe wet. Bekijk de handreiking hier.

2.      Wat is er anders met de komst van de Omgevingswet?

Met de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2024 zijn tal van wetten ingetrokken en heel veel regels zijn naar de nieuwe wet overgeheveld. Dat is ook voor erfgoed van belang. Maar hoe zit dat nu? Heemschut heeft een overzicht gemaakt van de veranderingen die nu al gelden. Bekijk hier voor het overzicht.

3.      Cursussen over Erfgoed en de Omgevingswet

Als historische vereniging kan je ook vragen hebben over een te volgen strategie. Bijvoorbeeld: hoe zorgen we ervoor dat erfgoed voldoende aandacht krijgt in de omgevingsvisie? Hoe kunnen we de regels in het omgevingsplan beïnvloeden? Hoe stemmen we ons eigen optreden af op de nieuwe regels van het spel die de Omgevingswet bepaalt? Heemschut verzorgt over de Omgevingswet verschillende cursussen.

- De cursus Omgevingswet en het werk van historische verenigingen

De Heemschutcursus Omgevingswet en het werk van historische verenigingen gaat over wat zijn, door de wet, de belangrijkste veranderingen voor het werk van historische verenigingen. Doel van de cursus is inzicht krijgen in hoe om te gaan met de Omgevingswet.

De cursus bestaat uit een toelichting op de Omgevingswet en de positie van erfgoed. Hierbij worden aspecten en begrippen in de Omgevingswet behandeld die voor historische verenigingen van belang zijn. Iedere historische vereniging heeft ervaringen met contacten met de eigen gemeente. Wat verandert daarin met de nieuwe regels van het spel die de Omgevingswet met zich meebrengt?

- De cursus Erfgoed en het Omgevingsplan

De Heemschutcursus Erfgoed en het omgevingsplan. De Omgevingswet schrijft voor dat gemeenten gaan werken aan nieuwe regels voor alle activiteiten die gevolgen hebben of kunnen hebben voor de omgeving. Het gaat dan kortweg om bouwen, verbouwen, herbestemmen, aanleggen en afbreken. Centraal in deze cursus staat hoe historische verenigingen  er voor kunnen zorgen dat de regels erfgoed voldoende beschermen.

- Een cursus over een specifiek onderwerp rond erfgoed

Heemschut kan ook een cursus verzorgen over een specifiek onderwerp, zoals buitenplaatsen, industrieel erfgoed of landschap. Net als alle andere cursussen wordt de cursus dan op maat gemaakt.

Een cursus: hoe en waar?

De cursussen zijn bedoeld voor historische verenigingen in één gemeente of historische verenigingen en andere erfgoedorganisaties in verschillende gemeenten in één regio. Het fysiek organiseren van een cursus is aan een historische vereniging die het voortouw neemt: historische verenigingen en andere erfgoedorganisaties in de gemeente of regio benaderen, ze uitnodigen, een locatie vastleggen en voor koffie en thee zorgen; de eventuele kosten hiervoor zijn voor rekening van de deelnemers. De inhoudelijke inbreng van Heemschut wordt in overleg vastgesteld, zodat op de specifieke plaatselijke situatie ingegaan wordt. Hieraan zijn geen kosten verbonden. De cursus duurt ongeveer drie uur en kan in een ochtend, middag of eventueel avond plaatsvinden.

4.      Advies over Erfgoed en de Omgevingswet

Wil je als erfgoedorganisatie effectief invloed hebben dan is meepraten over de omgevingsvisie of het omgevingsplan een logische stap. Als historische vereniging kan je een eigen visie op erfgoed in de gemeente opstellen en die aanbieden aan de gemeente. Of je brengt stevige argumenten in het participatieproces van het omgevingsplan in. Je kan ook commentaar leveren op een ontwerp-omgevingsvisie of daarover een officiële zienswijze indienen. Als je bezig bent met één van deze concrete stappen, kan Heemschut je advies geven bij de inbreng die je wil gaan leveren. Een advies van Heemschut kan per mail, telefonisch of in een digitaal gesprek gegeven worden.

Meer weten?

Neem voor een advies of een cursus contact op met Hans Buis, via buis@heemschut.nl