Geschenkwoningen zijn belangrijk erfgoed van de Watersnoodramp van 1953. Het gaat om houten woningen die door Denemarken, Finland, Noorwegen, Oostenrijk en Zweden aan Nederland werden geschonken. Op de 70-jarige herdenking van de Watersnoodramp vragen Heemschut, professionals en de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant staatsecretaris Uslu te onderzoeken of een aantal geschenkwoningen kan worden aangewezen als rijksmonument.
In de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 vond de Waternoodramp plaats. Een zware noordwesterstorm zorgde voor dijkdoorbraken en overstromingen in Zeeland, Zuid-Hollend en Noord-Brabant. De ramp kostte 1836 mensenlevens. Ook de materiele schade was enorm. Veel bewoners raakten hun woning en huisraad kwijt. Bij de wereldwijde hulpstroom zaten kleding, goederen en ook houten prefab-huizen, de zogeheten geschenkwoningen, voor dakloos geraakte gezinnen. Zeeland kreeg er 413, Zuid-Holland 248 en Noord-Brabant 199.
Solidariteit
Gedeputeerde Anita Pijpelink van de provincie Zeeland: “De geschenkwoningen zijn een belangrijk onderdeel van onze geschiedenis. De houten huizen maken het verhaal van de Watersnoodramp letterlijk zichtbaar. Ze laten zien hoe de wereld ons te hulp kwam na die ingrijpende gebeurtenis. Dat verhaal van solidariteit heeft ook vandaag urgentie en moeten we blijven vertellen. Het is daarom belangrijk dat de geschenkwoningen behouden blijven voor volgende generaties. De status als rijksmonument kan daarbij helpen. Daarom vragen wij de staatssecretaris deze verkenning te doen”
“De geschenkwoningen zijn onderdeel van de rijke historische leefomgeving van de provincie Zuid-Holland. Ze vormen een waardevolle fysieke herinnering aan de Watersnoodramp die 70 jaar geleden plaatsvond. Deze woningen aanwijzen als rijksmonument bevordert onder meer dat we dit erfgoed en het indrukwekkende historische verhaal over de ramp nog beter kunnen doorgeven aan de huidige en toekomstige generaties. Bovendien biedt het de eigenaren van deze geschenkwoningen meer kansen en mogelijkheden voor restauratie en onderhoud, omdat hiervoor bijvoorbeeld subsidie kan worden aangevraagd”, zegt gedeputeerde Willy de Zoete van de provincie Zuid-Holland.
Historische verhalen
“Ook West-Brabant werd ongekend hard getroffen door de Watersnoodramp in 1953. Het is belangrijk dat we ons dit blijven herinneren. Onze ambitie is dat over 50 jaar de geschiedenis van Brabant nog steeds kan worden doorgegeven aan de volgende generaties”, aldus gedeputeerde Stijn Smeulders van de provincie Noord-Brabant. “Daarom willen we dat de geschenkwoningen in tact blijven en dat we aan de hand hiervan de historische verhalen, zoals die van de Watersnoodramp en de geschenkwoningen in West-Brabant, ook kunnen blijven vertellen.”
Heemschut en Dorp, Stad en Land
Het idee om de geschenkwoningen te beschermen als rijksmonument vanwege dit unieke verhaal is een initiatief van Heemschut en de stichting Dorp, Stad en Land. Een brochure met aanbevelingen over behoud en bescherming wordt door deze twee voorbereid en dit voorjaar uitgebracht voor gemeenten en bewoners.
Noorse geschenkwoning afkomstig uit Raamsdonksveer in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem; 16 april 2014. Foto:Wikipedia