De commissie Fryslân van Heemschut maakt zich zorgen over de toekomst van de karakteristieke woonhuizen aan de Geelgorsstraat en Noorderdwarsvaart in Drachten. Woningcoörporatie Accolade wil de huizen slopen, maar de gemeenteraad van Smallingerland wil dit niet. Heemschut steunt de gemeenteraad hierin.
Wij volgen de uitspraak van architectuurcriticus Peter Karstkarel: woningen niet slopen, maar koesteren.
Uit de LC van 20 september 2018: „In de vroegste jaren na de Woningwet zijn er in Friesland redelijk veel
volkswoningen gebouwd. Het zijn mijlpalen in de sociaal-maatschappelijke geschiedenis. Als ze met architectonische zorg zijn gebouwd tot levendige ensembles, behoren ze gekoesterd te worden. Dit geldt stellig
voor deze woningen. De woningbouwvereniging realiseerde in de vroege jaren in het uitbreidingsplan
Noordoost zo’n tachtig woningen. Van de in 1920 en 1922 gebouwde woningen staan er nog 26 aan de
Geelgorsstraat en acht aan de Noorderdwarsvaart. De andere zijn vervangen door nieuwbouw. Het zijn
twee-onder-een-kapwoningen met langskappen met dakschildjes bij de topgevels, zogeheten wolfseinden.
De slaapverdiepingen kregen vensters in de zijgevels en grote kajuiten op de voorschilden. In de Geelgorsstraat staan aan weerszijden van Uilevlucht twee blokjes van vier woningen waarvan de hoekhuizen uitgemetselde geveltoppen kregen. Bij deze woningen kwamen gesmoorde, grijze pannen op de daken. Het belangrijke cultuur- en sociaalhistorische ensemble vraagt om renovatie, niet om sloop.”
Inmiddels heeft monumentencommissie Hûs&Hiem de woningen als monumentaal beoordeeld. Heemschut hoopt dat de gemeente ze aanwijst al monument en daarmee sloop voorkomt.
