Groningen kan nog duidelijker zijn over wat ze wil met aanwezige erfgoed.
Ontwerpbestemmingsplan Hoofdstation Groningen
Groningen krijgt een nieuw hoofdstation. Aan de zuidzijde moet een nieuw entreegebouw verrijzen ter aanvulling op het bestaande rijksmonumentale noordelijke deel. Onderdoor lopen drie tunnels voor voetgangers, fietsers en bussen.
Het bestemmingsplan wordt aangepast om de ombouw van het Hoofdstation mogelijk te maken. De maatregelen voorzien onder meer in de aanleg van een vierde spoor, uitbreiding van Station Groningen Europapark met een extra zijperron, het doortrekken van de regionale spoorlijnen bij het Hoofdstation, verplaatsing van het opstelterrein naar het buitengebied in Haren, de aanleg van een busonderdoorgang en een perrontunnel annex interwijkverbinding onder het emplacement bij het Hoofdstation en een zuidentree voor het Hoofdstation.
Wat gaat er met erfgoed gebeuren?
Technisch liggen alle uitgangspunten vast en nu wordt ook meer duidelijk wat er met het aanwezige culturele erfgoed gaat gebeuren. Zo geeft de gemeente Groningen aan dat het rijksmonumentale stationsgebouw en de naastgelegen kiosk ongewijzigd behouden blijven. Daarnaast is het huidige voornemen om het gemeentelijke monumentale seinhuis met de loopbrug over de doorgaande middensporen ook te behouden. Nog niet duidelijk is of het seinhuis op zijn oude plek blijft of wat de functie wordt.
De gemeenteraad heeft aangegeven dat ze graag de 19e eeuwse kappen op spoor 1 en 2 behouden ziet. Het kwaliteitsteam ziet graag een moderne overkapping voor het gehele perrongebied. Hierover wordt nog een definitief besluit genomen.
Onder de overkapping op spoor 1 en 2 zal het nieuwe perronplein verschijnen. Een aantal treinperrons zullen hun functie gaan verliezen en de spoorbakken worden dichtgegooid. Het tracé blijft nog wel herkenbaar. Op het perronplein zullen stationsgerelateerde voorzieningen komen zoals kaartautomaten en commerciële ruimtes. Onder een deel van de kappen zullen fietsenstallingen worden geplaatst en er zal een taxistandplaats en kiss and ridevoorziening worden gemaakt. Onder de tweede kap zullen winkelvoorzieningen in paviljoens komen.
Met het rijksmonumentale Herewegviaduct met ijzeren hekwerk en natuurstenen onderdelen en trappen gaat niets gebeuren.
Reactie Heemschut
Heemschut Groningen waardeert de aandacht voor cultuurhistorie in het bestemmingsplan. Toch heeft de vereniging nog enkele aandachtspunten voor de gemeente. Voor Heemschut staat vast dat voor de beleving van het stationsgebouw door treinreizigers dat de cultuurhistorische waarden herkenbaar, onaangetast en beleefbaar blijven. Hierover treedt ze graag in overleg met de gemeente Groningen.
Heemschut Groningen ziet graag dat alle monumentale waarden op de verbeelding worden vastgelegd. Dit geeft de beste waarborg dat bij de plannen ook echt rekening wordt gehouden met de aanwezige cultuurhistorische waarden. Ze mist in de toelichting op pagina 32 een verwijzing in de kaart naar de kiosk.
Verder zien we graag dat in de toelichting een hardere bescherming komt voor het seinhuis Naar ons idee laten woorden als ‘maximale inspanning’ en ‘(…) niet de aard van het seinhuis aantasten’ (p. 20) nog te veel ruimte voor schadelijke ingrepen aan het monumentale ensemble. Met name de loopbrug – die weliswaar zijn functie verliest maar net zo goed deel uitmaakt van het monument – krijgt in de toelichting te weinig aandacht. Wat er met de loopbrug en het derde perronoverkapping gaat gebeuren is compleet onduidelijk.
Bij de invulling van het perrongebied vinden we een fietsenstalling niet passen, omdat een dergelijke functie geen recht doet aan het monumentale karakter van de kappen.
Heemschut ziet graag dat de plannen voor horeca en detailhandel in het rijksmonumentale deel nader uitgewerkt worden. nu is niet aangegeven waar in de hal dat zou moeten gebeuren. Heemschut wil graag terughoudendheid van al te veel snackpunten. Horeca of detailhandel zou grenzend aan de hal kunnen komen op de plek van de vroegere kaartverkoop.
In de hal zou wel een informatiepunt voor de stad en de provincie op zijn plaats zijn. Zo blijft de ruimte ook bruikbaar voor culturele evenementen.
Zienswijze Heemschut, d.d. 26 juli 2016
Heemschut Dossier Herinrichting station, Groningen