Samen met Heemschut Gelderland heeft de historische vereniging Deutekom vijf villa’s in de Plantsoenstraat in Doetinchem voorgedragen voor de gemeentelijke monumentenlijst. Als de aanvraag wordt gehonoreerd, zijn alle statige, laat 19e eeuwse panden in de straat monument. De gezamenlijke voordracht moet meer bescherming bieden tegen aantasting van de monumentale bebouwing en verdergaande verstening van de groene tuinerven voorkomen.
Gehoopt wordt dat de voordracht ogen opent en er beleid wordt ontwikkeld om de Plantsoenstraat weer in oude luister terug te brengen. “Wie door boekjes met oude ansichten bladert ziet prachtige, onaangetaste bebouwing tussen weelderig groene tuinen,” zeggen Huub Koster en Maud Arkesteijn, respectievelijk voorzitter van Deutekom en voorzitter van de Gelderse commissie van erfgoedvereniging Heemschut.
Ze begrijpen dat in het tijdsgewricht met de auto als heilige koe, veel tuinen veranderden in parkeerplaatsen. “Maar dat moet je nu niet meer willen. Stenen eruit en groen erin. Groen zorgt voor een gezond en beter leefklimaat. Geef niet alleen die villas’s hun oude uitstraling terug, maar doe dat ook met de tuinen. Samen met het plantsoen aan de overkant heb je dan een prachtige oase in de stenen binnenstad.” Beiden zijn blij dat de gemeente Doetinchem een brede toekomstvisie wil ontwikkelen voor de wijde omgeving. “Dat biedt kansen om elders vervangende parkeerruimte te creëren.”
De monumenten-voordracht voor vijf panden kan niet los worden gezien van de actuele ontwikkelingen rond Plantsoenstraat 73, gemeentelijk monument en één van de twee hoekstenen in de villarij. De gemeente heeft een streep gehaald door de omstreden plannen voor de bouw van vijf appartementen in de villa en vijf eromheen. De zaak is terug bij af. Vier villa’s in de Plantsoenstraat zijn al gemeentelijk monument, met de vijf voorgedragen panden erbij geldt zo’n status voor bijna de hele straat. Het gaat om het ensemble, vinden Deutekom en Heemschut. “Het ene pand kan qua historie en architectuur meer kwaliteit hebben dan het andere, maar bij elkaar zijn ze een indrukwekkende monumentale eenheid.” De erfgoedverenigingen prijzen het gemeentebestuur voor de cultuurhistorische inventarisatie van heel Doetinchem, waarop beiden met hun voordracht hebben ingehaakt. De voordracht kan ook gezien worden als een ode aan stadsbouwmeester Jan Ovink senior (1836-1925), die tekende voor het ontwerp van al deze in eclectische stijl opgetrokken villa’s.