Begin 2019 hebben Heemschut, het Cuypersgenootschap en Genootschap Amstelodamum een formele aanvraag gedaan voor de aanwijzing van 3 uitzonderlijke gebieden in Amsterdam als gemeentelijk beschermd stadsgezicht. Afgelopen woensdag 30 november heeft de gemeenteraad ermee ingestemd om de Admiralenbuurt in West, Oud-Zuid rondom de Amstel, Museumplein en het Vondelpark en Betondorp in Oost de beschermde status te geven. Ontstaan in verschillende periodes en verspreid gelegen over de stad, hebben deze gebieden elk hun eigen stedenbouwkundige uitstraling en geschiedenis.
De genoemde gebieden zijn zowel op stedelijk als landelijk niveau van groot cultuurhistorisch belang. In 2013 is er gesproken over de bescherming van deze gebieden als rijksbeschermd stadsgezicht. Toen was er echter onvoldoende politiek draagvlak voor deze stap. Nu, 9 jaar later, is dat draagvlak er wel. Zichtbaar is dat Amsterdam zich meer bewust is van haar erfgoed en het gegeven dat dit kwetsbaar is. Deze kwetsbaarheid werd goed zichtbaar bij de recente discussies over het Etty Hillesumhuis aan het Museumplein – dat mede dankzij ingrepen van Heemschut is gered – en de sloop van een blok herenhuizen in de Van Eeghenstraat. Door deze gebieden nu te beschermen wordt de sloop van panden lastiger en kan de gemeente beter sturen op behoud en herstel van de bijzondere kwaliteiten van deze gebieden.
Van Eeghenstraat. Foto: Hans Põldoja/Flickr