Dierense Sluis raakt verder in verval. Bescherming is hard nodig.
Dierense sluis
In de gemeente Rheden is de enige sluis in het zuidelijk kanaaldeel te vinden. Behalve ten behoeve van de aansluiting op de IJssel bij Dieren waren in Kanaal-Zuid geen schutsluizen nodig aangezien het hoogteverschil tussen Apeldoorn en Dieren zeer gering was. Het verval in Dieren naar de IJssel met 7,19 meter was dusdanig groot dat bij de aanleg van het kanaal schutting in een drietal schutkolken (een zogenaamde drietrapssluis) nodig was. Deze voor Nederland unieke sluis, voltooid in 1865, kreeg schutskolken met een lengte van ruim dertig meter, een wijdte van zes meter en een diepte van 2,12 meter ten opzichte van het aangenomen kanaalpeil. In het kader van de in de jaren vijftig van de vorige eeuw gemaakte plannen voor een verdere verruiming van het kanaal ten behoeve van 600 ton-schepen werd in 1957-1958 een nieuwe sluis (met een verval van 10,5 meter) gebouwd ter vervanging van de verouderde en bouwvallig geworden drietrapsluis. De tussen de rijksweg en de IJssel gelegen oude sluis werd in 1978 gedeeltelijk gesloopt. De laagste kolken werden met puin dichtgestort; de voorhaven bleef herkenbaar. Boven de grond bleef weinig zichtbaars over, daaronder zouden echter nog restanten van funderingen en sluismuren aanwezig zijn.
Bescherming Nieuwe Sluis
ir. J. Arends van de Nederlandse Sluizenstichting en werkzaam als wetenschappelijk medewerker bij de TU te Delft heeft voor Heemschut Gelderland en de Stichting Apeldoorns Kanaal een waardering van de sluis opgesteld. Vooral de ensemblewaarde is van belang. De sluis is een essentieel onderdeel van het Apeldoornsch Kanaal. Ook de gaafheid van de constructie vindt hij waardevol. Vanwege het eventueel bevaarbaar maken van het Apeldoorns Kanaal zou de sluis een nieuwe functie kunnen krijgen. Tot die tijd zou een monumentenstatus de enigzins verwaarloosde sluis kunnen beschermen. Ook zou daarmee financiële middelen vrijgemaakt kunnen worden om verdere verwaarlozing tegen te gaan. Heemschut Gelderland heeft mede naar aanleiding van de waardering van ir. J. Arends de monumentenstatus aangevraagd bij de gemeente Rheden.
Gemeente Rheden
Heemschut Gelderland heeft bij de gemeente Rheden in 2014 een aanvraag voor monumentenstatus ingediend. Heemschut Gelderland hoopt dat de gemeente vaart maakt en snel een besluit gaat nemen.
Brief aan gemeente Rheden, 7 februari 2014